Hazır kıymadan kaçınmak gerekir
Etin iyisini kötüsünü herkes anlayamaz. Bundan dolayı, bildik, denenmiş bir kasaptan et almak tercih edilmeli. Yine de, taze etin parlak olacağını, kötü kokmayacağını bilmekte yarar var. Ayrıca, etin dokusu ne kadar ince ise, o kadar kaliteli olduğu anlaşılır. Bir de ette yağ lifleri (sinir lifleri ile karıştırılmamalı) görülmeli. Rasgele et almanın en büyük riski hazır kıymadadır. Hazır kıymanın içine ne koyulduğu anlaşılmaz. Kafa eti, yürek, ciğer gibi sakatat koyulmuş olabilir. Kıymayı kasaptan göz önünde çektirerek almakta her zaman yarar vardır. Bazı etler buzhanede uzun süre dondurulmuş olarak saklandıktan sonra piyasaya sürülmüş olabilir. Buzhaneden çıkarılıp çözdürülen etlerin tekrar buzlukta saklanması, içindeki toksinlerin üremesini kolaylaştırır. Bundan dolayı dondurulmamış etler tercih edilmeli. Etin dondurulmuş olup olmadığı, satın alınmasından önce öğrenilemezse, evde bir tabağa koyulup bekletilmesi halinde anlaşılır. Et, bir tabağa koyulup bekletildiğinde fazla kan bırakırsa, dondurulduktan sonra çözülmüş demektir. Elbette, her şeyden önce etin damgalı olmasına dikkat edilmeli. Marketlerin et reyonlarında satılan paketlenmiş etlerde de, paketin üzerinde etin gramajı, yağ oranı, kemikli olup olmadığı, hazırlanma tarihi, son kullanma tarihi ve fiyatının açıkça belirtilmiş olmasına dikkat etmek, bilinçli tüketici davranışı sayılır.
Balığın gözleri yalan söylemez
Balığın tazesi gözünden anlaşılır. Taze balığın gözleri canlı ve siyah, göz bebekleri dışa doğru bombeli olur. Oysa, bayat balığın gözleri mat ve donuk, göz bebekleri çöküktür. Balığın taze olup olmadığı etine dokunarak ve solungaçlarına bakılarak da anlaşılabilir. Taze balığın eti sert, derisi kaygan ve parlak bir koruyucu tabaka ile kaplı olur. (Bu koruyucu tabaka, balığın pişirileceği zamana kadar temizlenmemeli.) Bayat balığın ise eti yumuşak, derisi kurudur. Solungaçlar kırmızı ise, balık tazedir. Bayat balığın solungaçları kiremit renginde olur. Büyük balık dilimlerinin taze olup olmadıklarını anlamak için, omurgaya yakın etin rengine bakılır. Dilimin dış taraflarına doğru renk koyulaşmışsa, balığın tazeliği geçmiş demektir. Buzhanede bekletilmiş balıklar tüketiciyi aldatabilir. Bunların da eti serttir. Ama, balığın gözleri yalan söylemez. Eti sert olsa da, balığın gözleri çökükse, buzhanede bekletilmiş olduğu anlaşılır. Bazı seyyar balıkçılar kovaya, leğene bayat balıkları doldurup birkaç tane de canlı balık atarlar; canlı balıklar hareket edip suyu dalgalandırınca, bütün balıklar canlı gibi görünür. Buna aldanmamalı...
Yumurta ışığa tutulunca...
Yumurtanın ucunda bir hava boşluğu vardır. Yumurta ışığa tutulunca bu boşluk görülür. Boşluk büyükse, yumurta bayat demektir. Ayrıca, yumurta ele alındığında çok hafif gelmemeli; sallandığında ses çıkmamalı; üzerindeki zamkımsı madde kaybolmamış olmalı. Yumurta tuzlu su dolu bir kaba atılarak da test edilebilir. Yumurta dibe çökerse, çok tazedir. Rafadan olarak yenebilir. Yumurta suyun ortalarında kalırsa, fazla bayat değildir. Ancak yağda pişirilerek yenebilir. Yumurta suyun yüzünde kalırsa, yapılacak iş onu çöpe atmaktır.
Tavuk kemikleri işe yarar
Açıkta satılan tavuk etlerinin taze olup olmadığını anlamak pek zor değildir. Taze tavuğun derisi nemli ve açık renkte olur. Göğüs eti dolgun ve göğüs kemiği ucu esnektir. Bayat tavuğun eti gevşek, pelte gibi olur. Tavuk eti parçaları derisi soyulmuş olarak paketlenmiş ise, daha önce dondurulup çözdürülmüş olabilir. Dondurulduktan sonra çözülüp buzdolabında saklanan tavuk etinde kolayca toksinler ürer. Böyle paketlerde tavuk etinin su bırakmış olması uyarıcı bir işarettir. Asla ambalajı içinde su birikmiş tavuklar satın alınmamalı. Ayıklanmış tavuk kemikleri tavuk suyu hazırlamak için uygun bir malzemedir. Bu kemikleri, soğan, defne yaprağı ve karabiber ile kaynatarak konsantre tavuk suyu elde etmek mümkündür. Tavuk suyu, soğutulduktan sonra küçük yoğurt kapları içinde derin dondurucuda saklanabilir.
Hileli süt iğne ucunda belli olur
Pastörize şişelenmiş veya kutulanmış sütün üretim tarihi ile satın alındığı tarih ayni olmalı. Şişenin kapağı açılmamış, kutu bozulmamış olmalı. Dayanıklı uzun ömürlü kutulanmış sütün imalat tarihi üzerinden üç aydan fazla zaman geçmiş olmamalı. Tabiî ki, kutuda çatlak, yarık bulunmamalı. Açık olarak satın alınan süte su katılıp katılmadığını anlamak için çok basit bir test usulü var... Bir yorgan iğnesinin ucu iyice temizlenip süte batırılır. Sonra iğne yatay olarak tutulup ucuna bakılır. İğnenin ucunda süt damlası kalmışsa, süt saf demektir. Aksi takdirde süte su katılmış demektir.
0 yorum:
Yorum Gönder